Motuba, Koningsvest van boomschors uit UGANDA
- 0
- dinsdag 27-09-2016
- Jan H.C. Velterop
- Landen, Producten
Motuba, Koningsvest van boomschors uit UGANDA, wordt gemaakt van de schors van de boom, Ficus natalensis. De boom wordt over een hoogte van 1 meter rondom geschild en daarna met vochtig bananablad omwikkeld. In een paar weken herstelt de boom zich en wordt een nieuwe schors gevormd.
De afgeschilde schors wordt zacht gemaakt met water dat nu (2020) op zonnestroom gekookt is. Met houten hamers wordt het dun uitgeklopt. Een stuk van 10 cm breed wordt zo maximaal 30 a 35 cm. Er kunnen lidtekens en gaatjes in voorkomen, gevolg van de natuurlijke groei van de bast of van wonden van de boom. Deze worden gerepareerd, eventueel door het inzetten van kleine stukjes; dit is een geheel natuurlijke eigenschap van dit materiaal. Van het zo gemaakte “doek” kan men kleding maken of andere dingen zoals placemats, wandschilderingen enz.
Als kleding is boombast zeer plezierig en luchtig dragen. Het was de traditionele dracht van de Kabaka, de koning van het Baganda-volk in Centraal Uganda. Normaal wordt het niet gewassen, maar met borstelen schoon gehouden. Men draagt het tot het te ver versleten raakt en men een nieuw kledingstuk maakt. Het kan wel worden gestreken, bij lage temperatuur zoals wol.
In de zon wordt de kleur nog mooier, tot warm diepbruin. De boombast moet niet met moderne verfstoffen behandeld worden. Met plantaardige verf op oliebasis kan men er kleuren en figuren op aanbrengen. Van boombastkleding kan men vele jaren plezier hebben. Een duitse importeur laat kleding maken in Polenen heeft 5 keurmerken voor milieu en fair.
In het gebied van de Pacific, de Stille Oceaan, worden ook kledingstoffen gemaakt van boombast. Daar heet het Tapa. Gemaakt van de papiermoerbeiboom of andere bomen. Die groeien uitsluitend op vulkaaneilanden met veel regen. De stof wordt gebruikt voor het spreken met de goden, die daarvoor met boombast gekleed worden. Bekend van Hawaii, Cook Eilanden, Tahiti en Viti.
Gebruiksaanwijzing
absoluut geen water gebruiken
stof/vuil verwijderen door borstelen
strijken met lage temperatuur (als wol)
door zonlicht wordt de bruine kleur dieper en mooier
niet verven met moderne kleurstoffen, wel met olieverf.
Meer over UGANDA
english text: MOTUBA shirt of tree-bark
The material is made from the bark of the tree Ficus natalensis. The bark is peeled off over a height of 1 meter, and then the tree is packed with wet banana-leaves. In a few weeks the tree recovers and produces a fresh bark.
The peeled bark is made thin by beating with wooden hammers. A piece of 10 cm broadens to maximum 30-35 cm. There can occur scars or little holes as a result of the naturel way of growing of the bark or of wounds. These scars are repaired by sealing or by inserting small pieces of bark; this is one of the natural features of this material. Of this bark one can make cloths, wall-hangings, place-mats or other items.
The cloth is very pleasant wearing. It was the traditional cloth of the Kabaka and the chiefs of the Baganda-people of Central Uganda. Normally people don`t wash it, but clean it by brushing. It can be used for a long time, until it has to be renewed by a new cloth. It can be ironed with low temperature as wool.
By putting it in the sun the tan colour becomes much deeper and more beautiful. It cannot be coloured with modern dies, but with oil paint nice decorations can be made on it. It has a long life, by careful handling you can enjoy wearing it for several years.
In the area of the Pacific, also people produce chothing of treebark. They name it Tapa. It is made of the bark of papermulberrytree or other trees. These grow exclusively on volcanic islands with haevy rains. De cloth is used for speaking with the gods, who are being dressed with barkcloth. These rituals are known from Hawaii, Cook Eilanden, Tahiti and Viti.
Directions for use:
– in no case use water
– remove dirt by brushing
– ironing at low temperature (as wool)
– sunlight deepens and intensifies the brown color
– do not paint with modern synthetic pigments, do it with oil/paints.
More about UGANDA