Tagua is een bijzonder harde noot die zich prachtig laat polijsten en bewerken, groeit aan de tagua-palm, ook olifantsboom. De noot is 4-8 cm, de witte kern zit in een bruin, vlokkig vel, heeft de vorm van een kleine avocado; hij groeit aan de ivoornootpalm en heet ook plant-ivoor, want kan het olifanten-ivoor vervangen; de inheemse naam is marsil vegetal, plantenkenners noemen hem Phytelephas aequator-ialis, olifantplant

Tagua-noten vind je in het regenwoud op de grond, waar de buitenste laag opgegeten wordt door verschillende dieren; ze worden vaak gebruikt om ringen of beeldjes uit te snijden in kleine familiebedrijfjes in Zuid-Amerika; in de vorige eeuw, voor de komst van plastics, was 20% van alle knopen in de Verenigde Staten van tagua, in de jaren 1930 nog 70% van alle knopen

De tagua-palm groeit alleen in het regenwoud van de Andes, onder andere in de provincie Chimborazo waar de tagua van onze producten vandaan komt. Byron Landeta heeft zijn bedrijf en winkel in de hoofdstad Riobamba en werkte jaren in het tagua project van Conservation International

Verschillende dieren eten de afgevallen noten en zorgen voor de natuurlijke verspreiding. Tagua kan niet commercieel gekweekt worden, de bomen groeien verspreid en kunnen geen productiebos vormen. Machinaal noten verzamelen en bewerken is onmogelijk

Alleen kleine familiebedrijfjes kunnen de noten bewerken, een unieke positie, die ze niet konden gebruiken voor betere prijzen. Want ze waren helemaal afhankelijk van opkopers die lage prijzen betaalden. Goede regels voor handel en exploitatie van de tagua dragen bij aan het behoud van het oerwoud

Ontbossing van het oerwoud is een probleem, nu elk jaar 2,3% van het oppervlak, terwijl rond 1990 het jaarlijks verlies voor Ecuador 350 hectare was. Er moest een programma komen voor de handel in oerwoudproducten, om daarmee de plaatselijke bevolking een bestaan te geven

Het Tagua Initiative van Conservation International begon in 1990. Voor verantwoord gebruik van oerwoudproducten en een modern bosbeheer. Een jaar later was de export naar Amerika al 7 miljoen knopen. En de mensen organiseerden zich tegen de opkopers die tot dan de macht hadden

Dit initiatief begon in de provincie Esmeraldas, waar 1.3 millioen hectare van de 1.5 millioen is bedekt met regenwoud. Van de 500 bijzondere plantensoorten worden er maar 25 a 30 commercieel gebruikt. In het gebied wonen de Chachi-Indianen en Afro-ecuadoriaanse families. Door dit project gaat de gemeente Comuna Rio Santiago-Cayapas met 15.000 inwoners duidelijk vooruit, armoede wordt minder, de gezondheid verbetert

Sinds 1990 is de export geleidelijk gegroeid, al is het nog steeds moeilijk om een goede prijs te krijgen. De mensen maken nu veel mooie producten: dierfiguurtjes, beeldjes en woondecoratie zoals dromenvangers. Rond 2008 begon de export te groeien, groothandel Naya Nayon exporteert naar 70 landen, Chongking in China 2018, Singapore, New York Fashion Week; desondanks is in Tanzania en Kenia 60% van de olifanten afgeslacht in een 5-tal jaren rond 2015

We hebben bij Molletje tagua-sieraden uit Ecuador en Peru, enkele uit Brazilie en Colombia, zie kettingen, oorhangers, en armbanden